Welvaart komt voort uit vrij initiatief en ondernemerschap. Het steeds groeiende aantal ondoordachte regels en administratieve verplichtingen remt dit af. Het resultaat is een dalende competitiviteit en haperende productiviteitsgroei.

Het antwoord om dit te keren is duidelijk: geef meer vertrouwen aan ondernemers. Werp geen onnodige barrières op. Enkel zo krijgen ondernemingen zuurstof en is er economische groei mogelijk. Slankere wetgeving leidt tot sterker ondernemerschap.

De wetgeving afslanken gaat verder dan het schrappen van bestaande regels. Bij het maken van nieuwe wetgeving moet de opportuniteitsvraag steeds het vertrekpunt zijn: is deze nieuwe regel wel nodig? Is het voordeel van dit nieuw initiatief groter dan de nadelige effecten? Pas als de respons hierop ‘ja’ is, kan de stap gezet worden naar een concreet regelgevend initiatief.

Vervolgens is het doel tot betere en meer coherente regelgeving te komen zodat nieuwe initiatieven de extra regeldruk op ondernemingen minimaliseren. Dit Handvest biedt hiervoor vijf principes waaraan elke nieuwe regel moet voldoen. Samen vormen deze principes een heldere regeldruktoets.

Een Vlaamse overheid die zich richt op haar kerntaken, een digitale koploper is en vertrouwen in ondernemingen uitstraalt, krijgt het duurzaam engagement van ondernemingen in ruil. Samen zorgen we voor groei waar iedereen beter van wordt.

0) Opportuniteitsvraag als vertrekpunt: is een nieuwe regel echt nodig?

Al te vaak komt wetgeving tot stand als een soort automatische reflex op een acuut probleem. Niet elk probleem kan of hoeft via regelgeving te worden opgelost. Soms kan een regel goedbedoeld zijn ingevoerd, zonder evenwel stil te staan bij de nadelen of bijwerkingen op andere terreinen. Is het voordeel van dit nieuw initiatief groter dan de nadelige effecten? Is het proportioneel? Deze opportuniteitsvraag moet het startpunt zijn van elk nieuw initiatief ontwikkeld door het parlement, de regering of administratie. Bij nieuwe regelgeving moet er tevens de reflex zijn om binnen hetzelfde domein tot schrapping van bestaande regelgeving te komen.

1) Competitiviteit en productiviteit als kompas

In tijden van een haperende competitiviteit en productiviteitsgroei nemen overheden enkel initiatieven die de competitiviteit en productiviteitsgroei van de Vlaamse economie op een duurzame manier versterken. Daarom is het goed dat het Vlaams regeerakkoord van productiviteitsgroei een van de vier strategische doelstellingen van het Vlaams economisch beleid maakt.

2) Geen gold plating

De Vlaamse regelgever kiest ervoor om Europese richtlijnen nooit restrictiever om te zetten voor ondernemingen. Door verder of sneller te gaan dan wat Europa oplegt, loopt Vlaanderen een concurrentieel nadeel op ten opzichte van andere lidstaten. Voor een open economie als Vlaanderen is het belangrijk om met gelijke wapens te kunnen strijden.

3) Coherente regelgeving, adviezen en doelstellingen over beleidsniveaus heen

Overheidsadviezen of regelgeving mogen elkaar niet tegenspreken. Anders worden ondernemingen geconfronteerd met onhaalbare doelen. Dit creëert onduidelijkheid en rechtsonzekerheid die in de praktijk de ontwikkelingskansen van ondernemingen afremt. In plaats van problemen te signaleren, zoekt een ondernemingsvriendelijke overheid naar oplossingen om investeringsprojecten te realiseren.

4) Focus op het doel, niet op het middel

Maak de doelstelling duidelijk en laat de keuze van middelen aan ondernemers. Dit laat toe dat de markt en de ondernemingen zelf de meest efficiënte en effectieve methodes kunnen kiezen of ontwikkelen om op die manier sneller tot innovatie te komen met respect voor de door de overheid vastgelegde doelstellingen.

Zo spreekt de overheid voortaan in haar regelgeving geen voorkeur uit voor een specifieke technologie. Hierdoor kan de markt zelf bepalen welke technologieën het meest efficiënt en effectief zijn, wat leidt tot een gezonde concurrentie. Dit zorgt ervoor dat nieuwe, wellicht onbekende technologieën, de kans krijgen zich te ontwikkelen. Bovendien vermijdt dit dat wetgeving achterhaald geraakt door nieuwe technologische doorbraken of evoluties.

5) Voer een impacttoets uit op grote Europese wetgevingsinitiatieven 

Bij de omzetting van Europese richtlijnen naar Vlaanderen of bij het formuleren van Vlaamse standpunten over potentieel nieuwe Europese wetgeving voert de Vlaamse overheid telkens een voorafgaandelijke impactanalyse door. Dit laat toe de effecten van de nieuwe regels in al zijn aspecten in kaart te brengen. Zo kan de overheid anticiperen en sterker wegen op het Europese besluitvormingsproces in plaats van nadien te reageren.

Bovenstaande principes vormen samen de regeldruktoets die de Vlaamse Regering en de Vlaamse overheid bij elk nieuw decreet, besluit of beslissing uitvoert. Ze consulteert hierbij de betrokken sector(en). Voortaan zal in elke nota aan de Vlaamse Regering deze regeldruktoets worden opgenomen, naast de vandaag bestaande categorieën van de budgettaire impact, de ESR-toets, de impact op het personeel van de Vlaamse overheid en de impact op lokale en provinciale besturen. Want minder en eenvoudige regelgeving maakt Vlaanderen sterker.