Bevoegdheid van: Jan Jambonminister van Financiën en Pensioenen

Afschaffing fiche 281.50

Waarom zou deze administratieve praktijk moeten worden afgeschaft of vereenvoudigt:

Context 

Fiche 281.50 is een fiscale fiche die Belgische ondernemingen verplicht in te dienen wanneer zij bepaalde vergoedingen (zoals erelonen, commissies of vergoedingen voor prestaties buiten een arbeidsovereenkomst) toekennen aan natuurlijke personen of vennootschappen. Het doel is de fiscus in staat te stellen na te gaan of deze inkomsten correct worden aangegeven.

De wettelijke basis ligt in artikel 57 van het Wetboek van de Inkomstenbelastingen 1992 (WIB 92), en de ficheplicht geldt ongeacht de hoedanigheid of de woonplaats van de begunstigde. 

In het verleden kende deze fiche een ruimer toepassingsgebied, maar dit werd reeds in 2019 ingeperkt via de wet van 28 april 2019 houdende diverse fiscale bepalingen. Sindsdien geldt de verplichting in principe enkel wanneer de inkomsten effectief belastbaar zijn in hoofde van de genieter.

Vanaf 2026 wordt de elektronische facturatie via het PEPPOL-netwerk verplicht voor alle B2B-transacties in België. Dit systeem voorziet in real-time, gestructureerde gegevensuitwisseling tussen bedrijven, en biedt de overheid toegang tot detailinformatie over verrichte prestaties en betalingen.

 

Probleemstelling

Ondanks de inperking van het toepassingsgebied blijven veel ondernemingen – vaak uit voorzichtigheid of onduidelijkheid – nog systematisch fiche 281.50 indienen, ook waar dit niet (meer) vereist is. Daarbovenop stelt zich een bredere vraag naar het nut en de proportionaliteit van deze verplichting, in het licht van de snel evoluerende digitale rapporteringsomgeving:

  • Administratieve belasting: De jaarlijkse opmaak van fiches is arbeidsintensief, zeker voor grote bedrijven met veel externe dienstverleners.
  • Beperkte meerwaarde bij buitenlandse dienstverleners: De rapportering heeft geen fiscaal nut wanneer de begunstigde niet onderworpen is aan de Belgische personenbelasting of vennootschapsbelasting.
  • Dubbele rapportering: Vanaf 2026 zal de fiscus via het PEPPOL-systeem toegang krijgen tot veelomvattender en betrouwbaardere gegevens dan via de huidige fiches. Dit maakt de ficheplicht overbodig in de meeste gevallen.
  • Verouderde praktijk: In een context van doorgedreven digitalisering van boekhouding en facturatie, botst de manuele ficheverplichting met moderne rapporteringslogica.

Oplossing

Een herziening van de ficheplicht 281.50 is wenselijk in functie van administratieve vereenvoudiging, digitalisering en proportionaliteit. Twee sporen zijn mogelijk:

  1. Uitsluiting van buitenlandse begunstigden uit de ficheplicht: Pas artikel 57 WIB 92 aan, of voorzie een administratieve tolerantie (bijvoorbeeld via een circulaire), zodat betalingen aan buitenlandse dienstverrichters die niet in België belastingplichtig zijn, niet langer onder de ficheplicht vallen.
     ➤ Dit sluit aan bij de oorspronkelijke doelstelling van de fiche: Belgische belastingplichtigen controleren, niet internationale rapporteringsverplichtingen opleggen.
  2. Geleidelijke afschaffing van fiche 281.50 in functie van e-facturatie: Voorzie in de volledige afschaffing van de ficheplicht zodra het PEPPOL-systeem volledig operationeel is voor B2B-transacties (vanaf 2026). PEPPOL biedt de fiscus toegang tot real-time facturatiegegevens die ruimer, consistenter en fraudebestendiger zijn dan de huidige jaarlijkse fiches.
    De aanpassing vereist een wijziging van artikel 57 van het WIB 92, alsook de intrekking of bijsturing van de relevante administratieve circulaires (zoals AOIF nr. 16/2018).