Officiële naam:
Vereenvoudiging van het juridische, fiscale en administratieve kader voor aandelenoptieplannen in België, met bijzondere aandacht voor start-ups en scale-ups
Waarom zou deze regel geschrapt of aangepast moeten worden:
Aandelenoptieplannen zijn internationaal een veelgebruikt instrument om talent aan te trekken en te behouden, vooral in start-ups en scale-ups. Ze zorgen ervoor dat werknemers kunnen delen in de waardecreatie van het bedrijf, wat hun betrokkenheid en motivatie verhoogt. In landen zoals Nederland, het VK, Frankrijk en de VS zijn aandelenopties ingeburgerd en fiscaal aantrekkelijk gemaakt. In België daarentegen worden aandelenoptieplannen zelden gebruikt. Ons land bengelt zelfs helemaal onderaan op de internationale ranglijst van administratieve eenvoud voor aandelenopties volgens de site https://www.notoptional.eu/rankings.html. De redenen hiervoor zijn legio:
- Notariële verplichtingen: Bij elke wijziging of kapitaalverhoging is een notariële akte vereist, wat leidt tot extra kosten en vertragingen. Het aantal notariële passages is ook (te) uitgebreid.
- Hoge opstartkost: De opmaak van een aandelenoptieplan kost al snel tussen de €10.000 en €40.000, exclusief interne tijdsinvestering. Voor kleine ondernemingen is dit meteen veel geld.
- Uitgebreide administratie: Er is weinig standaardisatie of guidance, wat leidt tot onzekerheid en een wildgroei aan interpretaties van de desbetreffende wet.
- Onduidelijke waarderingsregels: De bepaling van de faire marktwaarde is complex, duur en juridisch vaag. Er is geen geharmoniseerde methode, wat leidt tot onzekerheid bij bestuurders en risico op fiscale betwistingen.
- Beperkte geldigheid: Optieplannen zijn vaak slechts tijdelijk geldig, wat leidt tot jaarlijkse hernieuwingen en bijkomende kosten
- Taxatie bij aanvaarding: Werknemers worden belast op het moment van aanvaarding (binnen 60 dagen), nog vóór er enige meerwaarde is gerealiseerd. Dit creëert een liquiditeitsrisico en ontmoedigt deelname.
Deze combinatie van fiscale rigiditeit en administratieve complexiteit maakt het systeem onaantrekkelijk voor zowel werkgevers als werknemers.
Betrokken federaal minister:
Minister van Economie D. Clarinval
Maar ook een link naar andere ministers: Minister van Justitie (voor vereenvoudiging van notariële verplichtingen), Minister van Administratieve Vereenvoudiging, Minister van Financiën (voor fiscale behandeling).
Voorstel ter aanpassing:
Concrete aanpassingen die we voorstellen:
- Introductie van standaardtemplates voor aandelenoptieplannen
Ontwikkel gestandaardiseerde juridische en fiscale sjablonen (bv. via FOD Financiën) die bedrijven kunnen gebruiken bij de opmaak van hun plannen. - Reductie van het aantal notariële passages
Een belangrijke besparing kan gerealiseerd worden door het aantal notariële passages te reduceren (conform Franse en Angelsaksische systemen). - Duidelijke en geharmoniseerde waarderingsmethodiek
Implementeer een Belgische variant van de Amerikaanse “409a”-methode voor waardering van niet-beursgenoteerde aandelen. - Verlenging van de geldigheidsduur van aandelenoptieplannen
Maak het wettelijk mogelijk om plannen met een langere looptijd op te stellen, zodat bedrijven niet jaarlijks een nieuw plan moeten opmaken. - Digitalisering van het volledige proces
Ontwikkel een digitaal platform voor het registreren, beheren en rapporteren van aandelenoptieplannen, inclusief automatische meldingen aan de fiscus en sociale zekerheid. - Flexibiliteit in het taxatiemoment (niet strikt administratief, maar essentieel)
Laat werknemers kiezen tussen belasting bij aanvaarding (zoals vandaag) of bij verhandelbaarheid van de aandelen (zoals in Nederland sinds 2022). Dit vermindert het liquiditeitsrisico en verhoogt de aantrekkelijkheid van het systeem.